VURMA (karalahana ezmesi) TRABZON

LAHANA EZME/VURMA*

Köksüz karalahana haşlanır suyu dökülür. İkinci defa su tazelenir. İç yağı, acı biber, terayağı yada sıvı yağ, tuz konulur. İyice pişirilir. Piştikten sonra ezilir. Yakın zamana kadar ezme işinde otantik mutfak gereçleri kullanılırdı. Trabzon köylerinde "gudal" adı verilen ahşap mikser Rize ve Artvin sahilindeki Laz köylerinde ise "kirza" adı verilen şekil olarak farklı ahşap alet kullanılır.

KARA LAHANA YIĞMASI:

KARA LAHANA YIĞMASI:
Yöremizde, çok çeşitli malzemeler kullanılarak yapılan bir yemek türüdür, isteyenin pirinç-bulgur/patates; isteyenin sadece pirinç veya sadece bulgur; isteyenin pirinç veya bulgura ek olarak haşlanmış fasulye; isteyenin havuç veya kıyma katarak yapabileceği bir kara lahana yemeğidir.

Önce lahana doğranır ve haşlanır. Haşlandıktan sonra, soğuk suya dinlenmeye bırakılır. Tencerede yağ, soğan, salça kavrulur; sonra lahanayla birlikte yemeğe katmak istediğimiz yukarıda saydığımız malzemelerden hangisini istiyorsak; o malzeme ile yemeği hazırlarız.
Lahana ve ek malzemeleri koyarken, arada sıvıyağ da dökülür, malzeme bittikten sonra yemeğimizin tuzunu ve kaynamış sıcak suyu ilave ederek pişmeye bırakırız.

rize balkabaklı karalahana çorbası

image Karalahana Çorbası

4 kişilik
Hazırlama süresi: 15 dak
Pişme süresi: 60 dak


MALZEMESİ
1/2 kg karalahana
1 su bardağı çekilmiş kırıklı
mısır
200 gr balkabağı
1/2 su bardağı kuru fasulye
5 su bardağı su
2 yemek kaşığı tereyağı
1 yemek kaşığı mısır unu
tuz, kırmızıbiber, karabiber

• Geceden ıslatmış olduğunuz fasulyeleri ve mısır iyice yıkadıktan -sonra, 5 su bardağı su ilave ettiğiniz tencerede haşlayın. Fasulyeler iyice haşlanınca İnce İnce kıyılmış karalahanaları ekleyin.
• Karalahanalar ezilmeye başlayınca, ince kıyılmış balkabağını ilave edin. Kabağın pişmesine yakın, biber ve yağı ekleyin. 10 dakika daha kaynatın.
• Mısır ununu çok az su ile bulamaç haline getirip, kaynamakta olan çorbaya ekleyin. Tuzunu da ekledikten sonra 10 dakika daha pişirin ve sıcak olarak servis yapın.

KARALAHANA YEMEĞİ - GİRESUN

KARALAHANA YEMEĞİ

Malzemeler: 1 kg karalahana ,1 bardak haşlanmış kuru fasülye ,1 bardak değdirmeden çekilmiş mısır,1 büyük baş soğan , 2 kaşık mısır unu , 4 litre et suyu (arzuya göre),1 çorba kaşığı tereyağ,tuz ,acı biber.

Yapılışı: Lahanalar ayıklanır yıkanır ve incecik doğranır.içine mısır unu kapatılarak karıştırılır.Bİr tencereye soğanlar konup kavrulur.Soğanlar pembeleşince su konur,kaynatılır.kaynayan suya doğranmıs lahanalar konur ve pişmeye bırakılır.Biraz kaynayınca içine mısır kırması konur.Pişmeye yakın haşlanmış kuru fasülyeler konur.Pişince ateşten indirilir.

DÖŞEME - GİRESUN/ORDU

DÖŞEME - GİRESUN

Malzemeler:1 kg. karalahana,3 tane domates,3 baş soğan 1 bardakmısır kırması ,kızmızı biber,tuz,tereyağ.

Yapılışı:karalahanalar yıkanır ve haşlanır.Haşlanan lahanalar ince olmamak kaydıyla doğranır.Soğan ve yağ bir tencerede kavrulur.Domateslerde küp küp doğranır ve yağın içine katılır.üzerine doğranan lahanalarve mısır kırması konurlur.Malzemenin üstünü kapatacak kadar su konur. Kırmızı biber ce tuzda ilave edilerek pişirilir.

Pancar (Karalahana) Döşemesi - ordu
Malzemeler
Pancar (Kara Lahana2 bağ) Soğan (2 adet) Pirinç veya Bulgur (1 çay bardağı) Kıyma yada Kemikli Et (250 gram) Salça (1 yemek kaşığı) Tereyağ (1 yemek kaşığı) Sıvıyağ (1 fincan) Acı biber (1-2 adet) Tuz
Yapılışı
Pancarlar ayıklanıp, yıkanır. İnce ince doğranır. Kaynar suya atılarak 2-3 dk. Haşlanır. Süzgece alınır. Soğanlar ince doğranır. Kıyma ile kavrulur. Yağ ve salça ilave edilir. Haşlanmış pancarlar bu karışımla 2-3 defa karıştırılarak üzerine sıcak su konulup harlı ateşte pişmeye bırakılır. Içine ayıklanıp yıkanmış pirinç yada bulgur ve acı biber ilave edilerek yeterince pişirilir.

kabaklı karalahana çorbası - giresun

KABAKLI LAHANA ÇORBASI

Malzemeler :1 kg karalahana ,500gr. çekilmiş fırınlı mısır ,250gr bal kabağı, 3 lt su 240 gr kuru fasülye ,1/4 yakar biber ,100gr. tere yağ , 150 gr çekilmiş kuyruk ve tuz.

Yapılışı:fasülye ile mısır iyice yıkanır .Su dolu tencereye dökülüp kaynatılır,fasülyeler suyunu çekip çatlayınca su ilave edilir.Daha sonra lahana yıkanıp,tencereye ince halde kıyılır.Lahana pişip ezilmeye başlayınca biberi,yağı katılır.Bundan sonra 10 dk daha kaynatılır ve biraz mısır unu bulamac haline yemeğe ilava edilir.kaynayan yemeğin tuzu atılır. Yemek 10-15 dk daha kaynatıldıktan sonra ocaktan indirilerek sıcak halde servis yapılır.

karalahana diplesi - giresun/Ordu

KARALAHANA DİPLESİ - GİRESUN

Malzemeler:1 kg.karalahana , 2 su bardağı pirinç ,2 çorba kaşığı sıvı yağ. 4 adet orta baş soğan , 1 bardak su,tuz.

Yapılışı: Lahanalar güzelce yıkanır ve ayıklanır . İnce kıyılır . Pirinç ayıklanır ve yıkanır . Soğanlar incecik ,pirincin içine doğranır.Bir tencereye bir kat lahana bir kat pirinç ve soğan konulur.Üst kısmına lahana gelecek şekilde hazırlanır .Üzerine tuz serpilir.Hava çıkarmayacak şekilde kapatılır.Kapatılmadan bir bardak su ilave edilir.Orta hareketli bir ateş üzerinde pişirilir . İnmesine beş dakika kala karıştırılır. Ayrı bir yerde yağ kızdırılır.Dible bu yağın içine atılıp kavrulur.İstenirse domates de konulup kavrulabilir.

Pancar (Karalahana) Diblesi - ORDU
Malzeme
2 bağ pancar 4 baş orta büyüklükte soğan 1 su bardağı pirinç(veya bulgur) Zeytinyağı,tuz,karabiber
Yapılışı
Pancar temizleyip yıkanır.İnce ince kıyılır.Kaynamış suyun içine rengi kararmasın iye hemen tuz ilave edilir.Pancar kaynayan suya atılır.Bir taşım kaynadıktan sonra pirinç konulur.Pancar ve pirinç birlikte yumuşayıncaya kadar kaynatılır.Ocaktan alınarak süzülür.Topraklanmaması için devamlı karıştırılır. Soğumaya bırakılır.Diğer taraftan,arzuya göre zeytinyağı veya tereyağı tencereye konulur.İncecik doğranmış bol soğanla hafif pembeleşinceye kadar kavrulur.Haşlanan pancarlar acı biber de ilave edilerek karıştıra karıştıra pişirilir.
trabzon lahana kavrması ile lahana diblesi arasınaki fark
LAHANA KAVURMASI

Lahanalar yıkanp haşlanır, suyu dökülür. Trabzon yağı ile bir miktar içyağı bir sahanda eritilir ve bol miktarda soğanla kavrulur. Haşlanmış barbunya fasülyesi, tuz ve biber ilave edilip kavurmaya devam edildikten sonra en son lahana katılır. Kısa bir süre daha karıştırdıktan sonra sıcak olarak yenilir.

LAHANA DİBLESİ*

Karalahana seçilip haşlandıktan sonra süzlür. Bir tencerede bol soğan ve yağ kavrulur. Haşlanan lahananın yarısı tencereye konulur. Üstüne küp küp doğranan patatesler ve pirinç, karabiber tuz ve kalan lahana eklenir. Bir bardak suyla ağır ateşte pişirilir. Pişirildikten sonra bir kere karıştırııp servis yapılır

AHULÇAPA KARALAHANA SALATASI

AHULÇAPA
İçindekiler
Kara lahana: 1 Kg
Turşu suyu: 4 SB
Ceviz içi: 1 SB
Sarımsak: 3 diş
Mısır pastası: 1 dilim
Acıka: 1/2 TK

Yapılışı
1- Kara lahana yıkanır, haşlanır, turşu suyuna konur, bir gece bekletilir, (fazla ekşi olmaması lazım) sıkılır, ince doğranır.
2- Ceviz ve sarımsak makinadan geçirilir.
3- İpek elekten geçirilmiş mısır unu ile pasta yapılır.
4- Ceviz içi miktarına eşit pasta cevize konur ve karıştırılır. Pastanın sıcak olması gerekir. Acıka eklenir.
5- Bu karışıma bir bardak kadar turşu suyu ilave edilir. Lahananın üzerine karıştırılarak konur.

Not :

* Aynı ceviz işlemi turşu suyu yerine tavuk suyu konularak da yapılır. Kevgirden geçirilir. Parça kemikli etin üzerine dökülür. Göğüs Thamete`ye butlar orta yaştakilere verilir. Eskiden göğüsün üstüne kanatta konurmuş.

* Parçalanmış sızballı tavuk sofraya getirilir, sofradaki Thamete kanadı ikiye ayrılır, daha sonra genç biris tavuğu kemiklerinden ayırır ve misafirlere verir. ( Çok eski bir Çerkes geleneği)

Kaynak: Adile KOBAŞ / ABHAZ

KIYMALI KARA LAHANA

KIYMALI KARA LAHANA

İçindekiler
Kara lahana: 1 kg
Kıyma: 1/2 Kg
Kırmızı biber: 2 TK
Salça: 2 TK
Pirinç: 1/4 TK
Kuru soğan: 2 OB
Sıvı yağ: 2 YK
Et suyu: 1 SB
Tuz: Yeteri kadar
Yapılışı

1- Kara lahana ayıklanır, yıkanır ve haşlanır. Sıkılıp suyu süzülür, ince ince kıyılır.
2- İnce doğranmış soğan, kırmızı biber, salça, kıyma birlikte kavrulur. Pirinç, et suyu ve tuz ilave edilir. Bir saat kadar hafif ateşte pişirilir. Lahanaya karıştırılır. Bir kaç dakika daha pişirilir.
3- Ateşten indirilir, soğutulur ve servise hazır hale getirilir.

Not : Kıyma yerine kuşbaşı et de kullanılabilir.

Kaynak: Cihat YAĞAN / ABZAH

Pancar (Karalahana) Sarması / ordu

Malzeme
2 bağ pancar ½ kg kıyma 4 baş orta büyüklükte soğan 1 çağ bardağı pirinç Yağ,tuz,karabiber,maydanoz
Yapılışı
Pancar saplarından ayrılır.Temizlendikten sonra kaynayan suya konularak hafif diri kalacak şekilde haşlanır.Bir süzgeçte süzülür.Soğuk suda bekletilir.Hafif sıkılarak bir kaba alınır.Ayrı bir kapta kıyma,rendelenmiş soğan,yıkanmış pirinç,saçlı,tuz,karabiber ve kıyılmış maydanoz biraz su ile yoğrulur.Pancarın damarlı taraflı içe gelecek şekilde hazırlanan iç arasına konulur.Çok sıkı olmamak kaydı ile normal bir şekilde küçük küçük sarılır.Bir tencereye düzgün olarak dizilir.Üzerini kapatacak kadar su ilave edilir.(Kaynar su tercih edilir)Üzerine sarmayı bastırmak için kapağı örtülüp kaynamaya bırakılır.Önce harlı sonra kısık ateşte pişirilir.

AHUL EYSARÇAÇA / Kara Lahana

AHUL EYSARÇAÇA / Kara Lahana

İçindekiler
Kara Lahana: 1 Kg
Kuru soğan: 2 OB
Sıvı yağ: 2 YK
Acıka: 1 YK
Sıcak Su: 4 SB
Mısır unu: 1 YK
Taze ahusha: 1/2 demet
Tuz: Yeteri kadar
Yapılışı

1- Kara lahana haşlanır, suyunun çıkması için biraz sıkılır, ince ince doğranır.
2- İnce doğranmış soğan yağla kavrulur, acıka eklenir.
3- Bu karışım lahanaya konur ve üzerine iki bardak sıcak su eklenir, ateşe konur.
4- Başka bir kapta 1/2 bardak suyla mısır unu karıştırılır.
5- Kaynamaya başladığında hazırlanan mısır unu lahanın üzerine dökülür, tuz ilave edilir.
6- Taze ahusha ince kıyılır ve üzerine konur.

Kaynak: Cengiz KOBAŞ / ABAZA

AHULÇAPA / Karalahana Sızbalı

AHULÇAPA / Karalahana Sızbalı
İçindekiler

Kara lahana: 1 Kg
Turşu suyu: 4 SB
Ceviz içi: 1 SB
Sarımsak: 3 diş
Mısır pastası: 1 dilim
Acıka: 1/2 TK
Yapılışı

1- Kara lahana yıkanır, haşlanır, turşu suyuna konur, bir gece bekletilir, (fazla ekşi olmaması lazım) sıkılır, ince doğranır.
2- Ceviz ve sarımsak makinadan geçirilir.
3- İpek elekten geçirilmiş mısır unu ile pasta yapılır.
4- Ceviz içi miktarına eşit pasta cevize konur ve karıştırılır. Pastanın sıcak olması gerekir. Acıka eklenir.
5- Bu karışıma bir bardak kadar turşu suyu ilave edilir. Lahananın üzerine karıştırılarak konur.

Not :

* Aynı ceviz işlemi turşu suyu yerine tavuk suyu konularak da yapılır. Kevgirden geçirilir. Parça kemikli etin üzerine dökülür. Göğüs Thamete`ye butlar orta yaştakilere verilir. Eskiden göğüsün üstüne kanatta konurmuş.

* Parçalanmış sızballı tavuk sofraya getirilir, sofradaki Thamete kanadı ikiye ayrılır, daha sonra genç biris tavuğu kemiklerinden ayırır ve misafirlere verir. ( Çok eski bir Çerkes geleneği)

Kaynak: Adile KOBAŞ / ABHAZ

KARALAHANA CİPSMİŞ

KARALAHANA SALATASI

KARALAHANA YEMEKLERİ LEZZET DURAKLARI ORDU

137 çeşit yemeği yapılıyormuş karalahananın

Karalahana yemeği ve Karalahana çorbası


karalahana sarması


hamsi böreğ

KARALAHANA KAVURMASI

KARALAHANA

OKURKEN İSPANYOL KARALAHANA ŞARKISINI DİNLEYEBİLİRSİNİZ
GERÇİ KARALAHANA DİYE KIRMIZI LAHANA ÇIKMIŞ SAHNEYE

KARA LAHANA KAVURMASI:Kara lahananın göbekli kısımları temizlenerek, iyie yıkanır.Sıcak suya atılarak haşlanır.Tencereden aınarak soğutulur ve sıkılır.Bir tavada 3-5 kuru soğan doğranıp kara lahana ilave edilir ve bir kaç dakika karıştırılarak kavrulur.



BULGURLU PATATESLİ KARALAHANA KAVURMASI
anneme ait diyebilirim çünki ondan öğrendim.mekanın cennet olsun anam...
yarım karalahana ama köklü olsun
yarım mısır bulguru
2 soğan
3 yeşil biber
4 domaates
1 patates
karabiber
tuz
Yapılışı
karalahana mısır bulguru ve patates birlikte haşlanır.
patatesler küp küp olsun
diğer tarafta soğan biber kavrulur.
domates eklenir.
haşlanan lahana mısır bulguru ve patates bu karışıma eklenır.
sonra karabiber tuz eklenir.karadeniz insanı bunu kuyruk yağı ıle yapar ama ben sevmediğim için kullanmıyorum

ama istersenız lahana ve bulguru düdüklüde haşlayın ..

afiyet olsun

PATATESLİ KARALAHANA KAVURMASI

Evet laz olurda kara lahana olmazmi :) buda Havvadan lahana kavurmasi

miktar belirmeyecegim


kara lahana
haslanmis patates
1 sogan
tuz, siviyag

Kara lahanalar temizlenir, iyice pisene kadar haslanir.
Haslanan lahanalar süzülür, sularida sIKILir, ince ince kiyilir.
Haslanmis patataeslerde ince ince dogranir, rendelersenizde güzel olur.
Tencereye siviyag konur, icine soganlar dogranir, kavrulur.
Sonra icine dogranmis lahanalar, patatesler ve tuzda eklenir, kavrulur.
Afiyetle yenir

KEREVİZ YAPRAKLI KARALAHANA KAVURMASI (KARADENİZ)
Malzemeler:
200 gr. Kara lahana
50 gr. Kereviz Yaprağı
70 gr. Zeytinyağı

Yapılışı:
Kara lahana ve kereviz yaprağı yıkanır, doğranır. Doğranmış yapraklar ve zeytinyağı tencereye katılıp kavrulur. Afiyetle yenir

DUDERİ-HARHAŞİ (Köklü Karalahana Kavurması)

Duderi (Köklü Karalahana Kavurması)

Malzeme:
- 12-15 adet köklü karalahana
- 1 adet büyük kuru soğan
- kırmızı toz biber,
- tuz
- sıvıyağ
- 2 çorba kaşığı tereyağ
- 2 diş sarmısak

Hazırlanışı:
Karalahananın dışta olan büyük yaprakları alınır. Kökle beraber küçük yapraklı kısmı bırakılır.
Kökler büyükse elle ikiye bölünür.
Köklerde sertlik varsa bir bıçak yardımıyla sert kısımları alınır.
Ayıklanmış ve yıkanmış köklü lahana bol suyla haşlanır. Haşlanmış lahana iyice sıkılır.
Kuru soğan ince kıyılır. Bir tavada sıvıyağ ve tereyağ kızdırılır. Soğanlar kızdırılmış yağda pembeleşinceye kadar kavrulur. Soğanlar kavrulurken ezilmiş sarmısaklar da ilave edilir. Bir çay kaşığı kırmızı toz biber soğanlara katılır ve bir-iki karıştırılır. Haşlanmış ve sıkılmış lahanalar eklenir, yeteri kadar tuz konur ve karıştırılır. Kısık ateşte iyice kavrulur.

Duderi mısır ekmeği ile servis yapılır.

Duderi kuru soğan yerine pırasa ile de kavrulabiliyor.
Köklerinden ayrılan büyük karalahana yaprakları dolma yapımında kullanılıyor.



HARHAŞİ (DUDEYİ)*

Saplı karalahana yemeğinin Hopa'daki adı "harhaşi" (haşlama) dır. Arhavi ve batısında ise "dudeyi" (karalahana sapı) adı verilir. İlk önce saplı karalahana haşlanır, suyu dökülür. Yeniden taze su konulur ve haşlanır. İkinci haşlamada iç yağı (alima), acı biber (laşani pipeyi), sıvı yağ (yada tereyağ), tuz konulur. İyice pişirilir, piştikten sonra bir tepsiye çıkarılır. Kökler yanyana sıralanır. Üstüne bol ceviz, bir sahanda 4-5 diş sarmısak, tereyağı atılır. Yemeğin suyundan ilave edilip kaynatılır. Tepsinin üzerine dökülür. Sıcak mısır ekmeği ile yenilir. ..

KARALAHANA GUATR YAPARMI

KARALAHANA GUATR YAPAR MI?

KARALAHANA GUATR YAPAR MI?

Prof.Dr. Osman MÜFTÜOĞLU Tiroid bezinin kanser ve iltihabi nedenler dışında büyüdüğü durumlara guatr deniyor.

Guatr özellikle bizim için çok önemli. Çünkü ülkemizde guatrın çok yaygın rastlandığı coğrafi alanlar var.

Bir yerleşim bölgesinde halkın yüzde 10’undan fazlasında guatr varsa o alan “endemik-yaygın ve yerleşik- guatr bölgesi” olarak kabul ediliyor. Bizde Karadeniz dışında Kastamonu çevresi ve Göller Bölgesi de endemik guatrın görüldüğü alanlar.

Guatrın bu kadar yaygın olmasının muhtelif nedenleri olabiliyorsa da en önemlisi iyot noksanlığıdır. Araştırmalar özellikle bizim ülkemizde iyot noksanlığının önemli bir problem olduğunu göstermiştir.
İYOTSUZ OLMAZ!
Tiroid bezinin kanser ve iltihabi nedenler dışında büyüdüğü durumlara guatr deniyor

Sağlıklı bir yetişkinin günde 150 mikrogram civarında iyota ihtiyacı var. Bu miktarı yiyecek içeceklerle bedenimize kazandırmak zorundayız. Gıdalarla kazanılan iyot miktarı 50 mikrogramın altına düştüğünde tiroid bezinin hormon (T3, T4 hormonları) üretiminde azalma meydana geliyor. Bu durumda beyindeki hipofiz bezinden tiroid bezine ulaşan TSH isimli hormon uyarıları yoğunlaşıyor. TSH uyarıları artınca tiroid bezi büyümeye ve guatr süreci filizlenmeye başlıyor.

Bazı besinlerde bulunan ve tiroid hormonu üretimini aksatan maddelerin de guatr oluşumuna katkısı olabilir. Mesela karalahanada bulunan özellikle Karadeniz bölgesinde çok tüketilen bir besindir bir madde tiroid hormon yapımını engelleyebiliyor. Benzer engellemeyi bazı patates ve fasulye türlerinin de yaptığı biliniyor. Bununla birlikte karalahana ile guatr arasında doğrudan bir ilişki kurmak pek kolay görülmüyor.

DİĞER NEDENLER

Guatr başka nedenlerle de oluşabiliyor. Bazı ilaçlar (lityumlu ilaçlar), mikroplar (E.coli), iltihabi nedenler, kistler, kanamalar, antitiroid ilaçlar da guatra yol açabiliyor. Ayrıca büyüme faktörleri olarak bilinen bazı faktörler de tiroid bezinin guatr sürecine girmesine neden olabiliyor.

BUNLAR DA ÖNEMLİ

Bazı guatr olgularında tiroid bezi içinde kanamalar ya da tiroid bezinde gelişen iltihaplar nedeniyle ağrı ortaya çıkabiliyor. Büyüyen ve nodül geliştiren çok iri guatr hastalarında soluk ve yemek borusu üzerine baskı ortaya çıkabiliyor. Bu durum nefes darlığı ve/veya yutma güçlüğü gibi şikayetlere yol açıyor.

Çoğu guatrlı hastada “sinirsel kökenli” olduğu bilinen boğazdaki sıkışma hissi hastalığı uyaran ilk işaret oluyor. Ses kısıklığı, çatallanması ve boyunda ortaya çıkan şişlik de guatr için uyarıcı olabiliyor.

Guatrın özellikle kadınlarda yaygın bir sorun olduğu biliniyor. Bu nedenle kadınların bu konuda daha uyanık olmaları gerekiyor.

Guatrın belirtileri

Guatrın tipik bir belirtisi yok. Ve bu nedenle de herhangi bir şikayete sebep olmayabiliyor. Özellikle tiroid bezi fonksiyonlarının normal olduğu guatr söz konusu olduğunda (ötiroid guatr) herhangi bir şikayete rastlanmıyor. Bu kişiler dikkatli bir fiziksel muayeneden ve radyolojik değerlendirmeden geçirilmedikleri takdirde (şikayetler olmadığı ve kanda tiroid hormonu seviyeleri normal kaldığı için) çoğu zaman “senin bir şeyin yok” deyip evine gönderiliyor!

Hipotiroidi veya hipertiroidi ile beraber olan guatrlılarda ise hipo veya hipertiroidi ile ilgili şikayetler, sorunlar dikkati çekiyor. Bu kişilerde kanda tiroid hormonlarının yüksek veya düşük bulunması da önemli ve dikkati çekici bulgular oluyor.

Guatrın tedavisi

Guatr tedavisi için iç hastalıkları uzmanı veya mümkünse endokrinoloji uzmanlarından yardım almak gerekiyor. Tedavinin nasıl ve ne şekilde yürütüleceğine bu uzmanlar karar verebiliyor. Ne zaman biyopsi yapılmalı, ameliyat düşünülmeli, ne zaman ilaç veya atom tedavisi gündeme getirilmeli bütün bu sorulara en doğru cevabı işin uzmanları verebiliyor.

Ayrıca:
Akşamdan suda bekletilen bir kaç badem sabahleyin aç karnına yendiği taktirde; A,B,E vitaminleri, bitkisel yağlar, demir, fosfor, kükürt, protein, potasyum, kalsiyum selüloz ve magnezyum gibi, vucudun ihtiyacı olan minereller karşılanmış olur. (Tarafımdan her ikisi de sık sık uygulanmaktadır)

ŞİMDİ HANGİSİNE İNANACAZ YAPIYOR MU YAPMIYOR MU

NOHUTLU KARALAHANA

NOHUTLU KARALAHANA

NOHUTLU KARA LAHANA

1 yemek kaşığı zeytinyağı
4 diş sarımsak (ince kıyılmış)
1 demet kara lahana
1 adet organic sebze bulyon
1 çay kaşığı kişniş
1/2 çay kaşığı toz kimyon
1 tutam kakule
1 tutam toz tarçın
4-5 adet tane karabiber
1 tutam tuz
2 su bardağı haşlanmış nohut
Kara lahanayı sui le soteleyin, üzerine sarımsak ve baharatları ekleyip yumuşayana dek pişirin. En son pişmiş nohutla birlikte yağı katıp beraberce özlenene dek 2-3 dakika daha pişirip, kapağını kapatın kendi ısısında demlensin.

KARA LAHANA SOTE

KARA LAHANA SOTE

1 yemek kaşığı zeytinyağı
1 demet kara lahana
1/2 bardak su
2 diş sarımsak (ince kıyılmış)
1 tam kırmızı dolmalık biber
1/4 çay kaşığı kırmızı pul biber
2-3 çay kaşığı elma sirkesi veya kırmızı şarap sirkesi
1/4 çay kaşığı tuz
Sapları ayrılmış, ince ,ince elle parçalanmış kara lahanayı açık yeşil renk alana dek suda 15 dakika kadar soteleyin. İnce kıyılmış dolmalık biberi suda soteleyin yumuşayınca sarımsak ve kırmızı pul biberi ekleyin pişmeye yakın zeytinyağı katıp ateşten alın. Tüm sıcak karışımları harmanlayıp üzerine sirke ve tuz serpip afiyetle yiyin.

LU - KARA LAHANA ÇORBASI

KARALAHANA ÇORBASI - giresun

Malzemeler:1 kg. karalahana, 3 adet yaprak pırasa,3 baş soğan ,1 bardak baldıran,1 avuç mısır unu ,tereyağ,tuz.

Yapılışı:Karalahana ,pırasa ,baldıran yapraklarıiyice yıkanıp doğranır.Mısır unu ile güzelcew harmanlanır.Kaynayan suyun içine bu harmanlanan karışım atılır.pişmesine yakınyağı ile tuzu katılır.Pişince ateşten indiriliR.

LAHANA ÇORBASI* trabzon

Ayıklanan lahanalar, el ile küçük parçalara ayrılır, sonra yıkanır. Lahana parçaları kaynar su içine atılır. Lahana haşlanan su dökülür. Yeniden su kaynatılır, ıılık suda bir gün bekletilmiş fasülyeler bu suya atılır ve yeniden haşlanır. Büyük parçalı mısır yarmaları, büyükçe bir kemik parçası (günümüzde et suyu), haşlanmış lahana parçaları ve iç yağı ve çok az mısır unu- arzu edilirse kırmızı biber- ilave edilirek pişirilir.

KARA LAHANA ÇORBASI

Kara Lahana Çorbası Tarifi

Malzemeler
1 Demet Karalahana
1 Tane Soğan
2 Diş Sarımsak
1 Yemek Kaşığı Tereyağı
1 Çay Bardağı Haşlanmış Mısır
1 Çay Bardağı Bulgur
Su
Pulbiber
Tuz

Tarifi
Karalahanaları iyice yıkayıp doğrayınBulgurla haşlayıp süzünYemeklik doğradığınız soğanı ve sarımsağı kavurun
Afiyet Olsun

karalahana çorbası

Ben, karalahana çorbasını, hayatımda ilk kez bir balıkçıda içtim... Tadı; sıradan, düz ve lezzetsizdi. Haddinden fazla sulu mısır unu karışımı içinde, bir miktar karalahana ve mısır tanesi. Sanki birşeyler eksik gibiydi. Ne olduğunu o an çıkaramadım ama aklıma takıldı. Sonuç olarak hayal kırıklığına uğradım. Eğer orada edindiğim tecrübeye göre karar verecek olsaydım, birdaha karalahana çorbası içmek aklıma gelmezdi.

Yeni yıldan önceki pazar günü Organik Pazar' a uğradım. Zonguldaklı çiftçilerin tezganında kış boyunca karalahana bulunuyor. Her gittiğimde gözüme takılıyor ama bir türlü cesaret edipte alamıyorum. Neyse, o hafta gözümü karartıp bir deste aldım. Niyetim çorbasını yapmak... Ama hakkıyla. Bunun için öncelikle bir araştırma yapmalıyım tabii. Bu yüzden eve gelince, onu kesekağıdına sarıp, naylon torbaya koydum. Torbanın içindeki havayı boşaltıp, ağzını sıkıca bağladım. Ben onunla ilgileninceye kadar, tazeliğini koruması için buzdolabına yerleştirdim.

Araştırmaya internetten başladım. Karadeniz ile alakalı her sitede bu çorbadan bahsediliyor. Benzer tarifler veriliyor ama sonuç olarak, benim restoranda yediğimden çok daha lezzetli ve albenili gözüküyorlar. Sıra kitaplara geliyor. Deniz Gürsoy'un kuzeyden güneye... doğudan batıya yöresel mutfağımız kitabında diğerlerine benzeyen bir tarif, bir de çok farklı ikinci tarif var. Trabzon yöresine ait bu ikinci tarifte çorbanın kıvamı mısır unuyla değil haşlanmış ve püre yapılmış balkabağıyla veriliyor. Bu fikir hoşuma gidiyor. Çünkü sebze çorbalarını un veya mısır unuyla koyulaştırmaktansa, patates, kuru fasulye gibi nişastalı yiyecekler kullanmayı seviyorum. Fakat patates, cinsine ve kullanıldığı miktara göre, bazen ham bir tat veriyor. Haşlanmış fasulye iyi bir alternatif o yüzden. Araştırmama devam ediyorum. Rogers - Gray'in İtalian Country Cook Book kitabında iki tarif buluyorum.

İtalyanlar karalahanaya cavolo nero diyor ve yemeklerinde bol bol kullanıyorlar. Ribollita adındaki, koyu kıvamlı çorbada (aslında çorbadan çok yemek), minicik minicik doğradıkları soğan, sarmısak, kereviz ve havucu zeytinyağında kavurarak lezzetli bir altlık yapıp, ondan sonra karalahanayı, bol miktarda konserve domatesi, haşlanmış fasulye veya barbunyayı, bazen de ikisini birden ekleyip, suyun içinde pişiriyorlar. Haşlanmış fasulyenin yarısından fazlasını püre yapıp, çorbanın kıvamını ayarlıyorlar. En son olarak içine iri ekmek parçaları serpiştirip, servis ediyorlar. Ayrıca, Zuppa di Fagioli Cannellini denilen çorba da Kardeniz usulü karalahana çorbasına çok benziyor. Yalnız, burada da kıvamı kuru fasulyeyle yapıyorlar. Kararımı veriyorum: Ben de kıvam için püre yapılmış kuru fasulye kullanıp; havuç, soğan ve kerevizle lezzetlendireceğim. Aşağıda tarifini verdiğim şekilde çorbayı yapıyorum. Pişerken, bahsettikleri gibi evden kaçıracak kadar bir koku çıkmıyor. Üzeri için, acılı, ekmek kıtırları hazırlıyorum. Bir kaseye, pişen çorbadan iki kepçe koyup, üzerine ekstra sızma zeytinyağı gezdiriyorum. Acılı, ekmek kıtırından cömertçe serpiştirip, bir kaşık içiyorum: Kremamsı bir doku, yumuşacık fasulye, karalahana, ekmeğin kıtırtısı ve ağzımı yakan acısı, parfüm gibi kokan zeytinyağı... Oh be!!!

Karalahana Çorbası

Fasulyeleri bir gece karbonatta bekletince kabuğu yumuşuyor. Daha çabuk haşlanıyor. Sarmısak, domates suyu ve adaçayı lezzet veriyor. Gazlanmayı önlüyor. Eğer 2009 mahsulü kuru fasulyelerden bulursanız, onlardan kullanın. Fasulyelerin haşlanması 20 - 25 dakikadan fazla sürmeyecektir. Daha eski masulleri, daha uzun süre pişirmek gerekebilir. Bazı uyanık geçinen satıcılar veya firmalar, eski ve yeni mahsulü karıştırıp satar. Bunun sonucunda, haşlamaya başladığınız fasulyelerin bir kısmı püre haline dönerken, bir kısmı taş gibi kalır.

Karadeniz'de her boy ve renkte, türlü türlü kuru fasulyeler satılıyor. Eğer, rastlarsanız onlardan alıp, kullanabilirsiniz.

Kuru fasulyenin hazırlanışı:

Ölçüler hakkında bilgi için tıklayın.

1 cup = 250 ml.'lik su bardağı

Malzemeler:

• 260 gr. (1 1/4 cup) kuru fasulye (İspir, şeker fasulyesi)
• 2 yemek kaşığı karbonat
• 125 ml. domates suyu
• 1 baş sarmısak
• 4 adet kuru veya taze adaçayı

Tarif:

1. Kuru fasulyeyi bir tencere koyun. Üzerine, fasulyeleri 4 - 5 parmak geçecek kadar su ekleyin. İki yemek kaşığı karbonatı serpiştirip, karıştırın. Tencerenin kapağını kapatıp, bütün gece bekletin.
2. Ertesi gün fasulyeleri süzdürüp, yıkayın. Tekrar tencereye koyun. Üzerini iki parmak geçinceye kadar su ekleyin. Tencereyi ocağın üstüne koyun ve kaynatmaya başlayın. Su fıkırdamaya başladıktan sonra, 10 dakika daha fasulyeleri kaynatın. Bu arada sarı bir su çıkacak. Fasulyeleri tekrar süzdürüp, aynı tencereye koyun.Fasulyelerin üstünü 4 parmak geçinceye kadar su ekleyin. Bir baş sarmısağı kabuğuyla beraber yıkayın. Ortadan ikiye kesin ve doğruca tencereye koyun. Domates suyunu ve adaçayını ekleyin. Fasulyeyi orta ateşte kaynatmaya başlayın. Eğer yeni 2009 mahsulü fasulyelerdense 20 - 30 dakikada pişecektir. Daha eski mahsuller, uzun sürede pişebilir. Yumuşayan fasulyeleri süzdürüp, 1 bardağını (cup) ayırın. Kalan fasulyeleri blenderde püre yapın.

Çorbanın hazırlanışı:

Çorbanız daha renkli olsun istiyorsanız: 1 yemek kaşığı salça veya 250 ml. domates suyu kullanabilirsiniz.

Malzemeler: 6 kişilik

• 3 Yemek kaşığı naturel sızma zeytinyağı (misal: Zeytin İskelesi)
• 2 yemek kaşığı minicik doğranmış kahverengi kuru soğan
• 2 yemek kaşığ minicik doğranmış kereviz
• 2 yemek kaşığı minicik doğranmış havuç
• Yarım demet minicik doğranmış maydanoz
• 1 lt. kaynar su
• 250 gr. karalahana
• Hazırladığınız kuru fasulye püresi
• 1 cup haşlanmış kuru fasulye veya haşlanmış barbunya (veya yarım yarım, ikisi birden)
• Tuz ve taze öğütülmüş karabiber
• Ekstra sızma zeytinyağı (misal: Selatin)

Tarif:

1. Orta boy bir tencereye zeytinyağını, kuru soğanı, kerevizi, havucu, maydanozu koyun. Tencerenin kapağını kapatıp, kısık ateşte 30 dakika pişirin.
2. Sebzelerin üzerine bir litre kaynar suyu ekleyin. Karalahanaları teker teker yıkayın. Saplarını ince ince doğrayın. Yaprak kısımlarını boylamasına ve enlemesine bir veya 2 cm'lik kareler şeklinde kesin. Büyük parçalar bırakırsanız, kaşıktan sarkar ve yemesi zor olur. Doğradığınız karalahanayı da tencereye ekleyin. Hepsi yumuşayana kadar pişirmeye devam edin.
3. Karalahanalar ve diğer sebzeler yumuşayınca, kuru fasulye püresini ve haşlanmış fasulyeleri ekleyin. Çorba koyulaşana kadar, pişirmeye devam edin. Tuz ve biberini ayarlayın.
4. Hazırladığınız çorbayı, kaseye koyun. Üzerine eksra sızma zeytinyağı gezdirin. Acılı, ekmek kıtırından serpiştirin. Servis yapın.

Ekmek kıtırları:

Bayat ekmekleri elinizle ufalayın veya makinada çekin. Yapışmaz bir tavaya 1 cup kadar, ufalanmış ekmek içini koyun. Tahta kaşıkla karıştırarak, kızartın. Yakmamaya dikkat edin. Ocağın altını kapatıp, 1 yemek kaşığı zeytinyağı gezdirin. Yağ heryere bulaşana kadar karıştırın. Kurutulmuş acı biberi elinizle ufalayın. Ekmeklerin üzerine serpiştirin. Tuzla tatlandırın. Bu kıtır ekmekler; çorbaların, domatesli makarnaların; rafadan yada yağda yumurtaların veya omletin üstüne serpiştirerek kullanılabilir. Lezzete lezzet katar.

Pancar (karalahana) Çorbası - giresun
Malzeme
1 bağ pancar 1 baş soğan 1 tane acı biber 2 kaşık yağ Yeterli kadar tuz
Yapılışı
Pancar temizlenip yıkanır.İnce ince doğranır. Bir tencerede yağ eritilir.İncecik doğranmış soğanlar bu yağda pembeleşinceye kadar kavrulur.Üzerine malzemenin miktarına göre su ilave edilir.Pancarın yeşil rengini koruması için kaynayan suya önce tuz atılır.Sonra doğranmış pancar ile önceden haşlanmış fasulye katılır.(Fasulye yerine mevsimine göre ve ailenin ekonomik durumuna göre posul, mısır yarması,bulgur,pirinçte katılabilir.)Birlikte epeyce kaynadıktan sonra elenmiş mısır unu bir elle kaynayan yemeğin içine azar azar dökülür. Diğer elle tahta kaşıkla topraklanmaması için devamlı karıştırılır.Yemek ocaktan indirilmeye yakın bir parça biber ilave edilir.Arzuya göre iç yağı bir tavada yakılarak yemeğin üzerine gezdirilir.Daha sonra servis yapılır.

KARALAHANA SARMASI kemikli

LAHANA SARMA-trabzon

Karalahana yaprakları haşlanır, suyu atılır. 2. su ile tekrar haşlanır, çıkarılıp sudan geçirilir. Parça et satırla küçük parçalara ayrılır. İçine soğan, domates, maydanoz, karabiber, tuz, pirinç yoğrularak yapraklara sarılır. Yeniden pişirilir. Trabzon'da yakın zamana kadar pirinç yerine mısır yarması (şoromul adı verilen el değirmeninde kabaca öğütülmüş mısır taneleri) kullanılırdı. Tenceredenin dibine yemeğe lezzet vermesi için büyük etli kemik parçaları konulurdu.


LAHANA DOLMASI: Kara lahana, pirinç, bulgur, soğan, salçadan yapılan yöresel bir yemektir, ilk önce dol*mamızın harcını hazırlarız. Bunu yaparken isteğe bağlı olarak pirinç veya bulgur ya da her ikisini de kullanabiliriz, (ince mısır kırmasının kullanıldığıda görülür). Pirinci ve bulguru seçtikten (ayıklandıktan) sonra güzelce yıkarız. Tencereye tereyağ, sıvı yağ, soğan, salça, baharatı (kırmızı biber) karıştırarak kavururuz. Kavurduktan sonra bulgur, pirinci, tuzuda koyarak kavurmaya devam ederiz. Kavurma esnasında az miktarda su ilave edilebilir. Harcın tam olarak pişmesine gerek yoktur. Çünkü dolmayı sardıktan sonra harç nasıl olsa pişecektir.

Sıra lahananın haşlanmasına geldi. Önce su kaynatılır, lahana suyun içine koyularak haşlanır. Haşlandıktan sonra lahana süzülerek, üzerine soğuk su dökülür ki lahana çok fazla haşlanmasın ve dolma sarılırken yırtılmasın.
Dolma sarılırken lahana ikiye bölünür (büyük olanlar) ve önceden hazırladığımız harcı içine koyarak sararız.

Sarılan dolmayı dibine bir sıra lahana yaprağı serilmiş tencereye güzelce dizerek, kaynamış su, tuz ve isteğe bağlı olarak soğan doğranarak pişmeye bırakırız. Dolmanın üzerine lahananın kalın sapçıklarından konur ve üzeri bir sıra lahana yaprağı ile kapatılır. Dolmaların açılmaması için su kaynamaya başladığında yemeği kısık ateşe almalıyız.

NOT: isteyen dolmanın harcına et veya kıyma da ilave edebilir...

KARALAHANA SARMASI

Malzemeler

2 demet kara lahana
2 orta boy patates 2 orta boy soğan
1 yemek kaşığı salça
1 kase pirinç
1/2 kase bulgur
tuz, kırmızı biber, pul biber

Hazırlanışı

Kaynamış tuzlu suda lahanaları yumuşayana kadar haşlayın ve süzgece alın Tencereye yağ koyarak pembeleşinceye kadar soğanı kavurun(tercihe göre kıyma isteniyorsa burada ilave etmelisiniz) küçük küçük doğranmış patatesleri, salçayı, baharatları ve yarım litre suyu ekleyin Kaynamaya başladığında pirinç ve bulguru ilave ederek suyunu çekinceye kadar kısık ateşte tutun( çok pişmesine gerek yoktur)
Hazırladığımız iç biraz soğuduğunda dolmalar sarılarak tencereye sıralanır üzerine bir miktar sıvı yağ eklenir ve dolmaların üzerine çıkacak kadar su eklenir ve kısık ateşte pişirilir

Karalahana 'aklanMIŞ': 'Karalahananın guatr yaptığı, Karadenizliler çok karalahana yedikleri için onlarda guatrın çok görüldüğü' şeklindeki efsane de yerle bir oldu. Karadeniz'de 100 bin kişi üzerinde yapılan guatr taramasında, bu bölgenin geleneksel mutfağında önemli yer tutan karalahananın masumiyetini kanıtlayan sonuçlar elde edildi. Araştırmaya göre, karalahananın guatr yapabilmesi için her gün 4 kilo yemek lâzımmış ve bu da imkânsızmış. Karalahana 'aklanmış' oldu böylece.

KARALAHANA SARMASI - artvin
Malzemesi: 2 demet karalahana, ½ kg kuzu kıyması veya satır kıyması, ½ su bardağı pirinç veya bulgur, ½ çay bardağı sıvı yağ, 2 orta boy soğan, 1 diş sarımsak, karabiber, tuz, 2 yemek kaşığı tereyağı, 2-3 parça kemikli kuzu eti, 1 su bardağı sıcak su.

HAZIRLANIŞI: Karalahanaların saplarını kesin ve yaprakları diri kalacak şekilde haşlayın. Soğanı ince ince, küp şeklinde doğrayın. Kıymayı, pirinci, yağı, rendelenmiş sarımsağı, tercih ettiğiniz miktarda karabiber ve tuzu soğana ekleyin. İyice karıştırın. Haşlanmış yapraklara hazırladığınız içten koyup, sarın. Tencerenin dibine kesmiş olduğunuz karalahana saplarını bir sıra dizin, üstüne kemikli et parçalarını yerleştirin. Sarmaları kemiklerin üzerine gelişi güzel şekilde dizin. En üste tereyağı koyup, tencereyi ateşe koyun, tereyağı eriyene kadar kapağı kapatın. Tereyağı eriyince sıcak suyu ekleyin, yapraklar iyice yumuşayıp, sarmalar pişene kadar kısık ateşte pişirin.

KARALAHANANIN FAYDALARI

KARALAHANA FAYDALARI

Ordu Üniversitesi (ODÜ) Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Atilla Şimşek, AA muhabirine, karalahananın yörede sıkça tüketilen kışlık bir sebze olduğunu anlattı.

İnsan sağlığı açısından karalahananın içinde barındırdığı vitamin özellikleri açısından önemli bir yiyecek olduğunu vurgulayan Şimşek, son zamanlarda üzerine araştırmalar yapılan önemli bir gıda türü olduğuna dikkat çekti.

Şimşek, karalahananın sindirim sistemini düzenleyen besin unsurları açısından zengin bir gıda olduğunu ifade ederek, şöyle konuştu:

"Karalahana son zamanlarda özellikle araştırılan bir gıda durumunda. Karalahana içerisinde bulunan bazı bileşikler son zamanlarda ilgi çekti. Karalahana bu bileşikler açısından zengindir. Özellikle insanlarda mikroorganizmalardan kaynaklanan gıda zehirlenmesi veya toksik diye kabul ettiğimiz mikroorganizmalar üzerine bu bileşiklerin etkin olduğu bir alan daha var. İnsanların midesinde ülser diye tabir ettiğimiz mikroorganizma kaynaklı bir rahatsızlık oluşuyor. Bunun giderilmesinde de karalahananın önemli olduğu ortaya çıktı."

Şİmşek, şekerin vücuda verdiği zararın önlenmesinde bu tür yiyeceklerin tüketilmesinin önerildiğini belirtti.Karalahananın içerisinde bulunduğu bileşikler açısından kanser tedavilerinde de kullanılmaya başladığını dile getiren Şimşek, "Karalahanadan bazı kanser türlerinin tedavisinde, özellikle de bazı yapılan çalışmalarda prostat ve mide kanseri tedavisinde kullanılıyor. Aynı zamanda kemoterapi ilaçlarının elde edilmesinde de yararlanılıyor" ifadelerini kullandı.

- Fazla tüketilmesi sağlıksız

Mineraller açısından zengin olan karalahananın fazla tüketilmesi halinde rahatsızlık oluşturabileceğini belirten Şimşek, şunları söyledi:

"Vitamin A ve vitamin C açısından zengin. Genellikle sebzeler mineraller açısından zengindir fakat bu zenginlik bazı olumsuzlukları da getirebiliyor. 

Mesela fazla karalahana tükettiğimizde, özellikle bölgemizde guatra neden olduğunu biliyoruz. Bunun da nedeni olumlu yönü olan tiyosiyanatların, kanser tedavisinde kullanılan bileşiklerin guatra neden olduğu bilinir. 

Yine karalahana K vitamini açısından zengin. K vitamini de insanlarda özellikle kanın pıhtılaştırmasını kolaylaştıran bir vitamin. Bu açıdan baktığımız zaman karalahananın fazla tüketilmesi özellikle kan sulandırıcı alanlarda bir problem oluşturabilir."

Bu tür gıdaların olumlu veya olumsuz özellikler içerdiğini ancak sağlıklı yönlerinin daha fazla olduğunu vurgulayan Şimşek, sıkça yapılan tüketim yerine karalahananın haftada bir veya iki kez sofralarda yer verilmesi gerektiğine işaret etti.

DİKKAT
Tiroit bezinin çeşitli nedenlerle büyümesine Guatır denir.
Denize yakın, deniz havasını alabilen bölgelerin havasında ve suyunda insanın gereksinimini karşılayabilecek düzeyde iyot bulunur.
Buna karşılık denizden uzak ya da dağlık bölgelerin içme sularındaki iyot miktarı yetersiz düzeydedir.
Bu bölgelerde yaşayan insanların kanındaki iyot düzeyi düşük olur. İyot azlığı guatırı tetikleyen sebeplerden bir tanesidir.

Bazı bölgelerde ise yeterli iyot miktarına karşın, guatr yine de gelişebilmektedir. Buna en iyi örnek ülkemizin Karadeniz Bölgesi’ndeki guatır vakalarıdır. Bazı bölgelerde ise suda yeterli iyot bulunmasına karşın, guatır vakalarına çok rastlanır. Çünkü Karadeniz halkı “Kara Lahana” denilen sebzeyi çok tüketirler. Kara lahanada ise “Guatır yapıcı” (goitrogen) denilen maddeler bulunur. Bu maddeler kandaki normal iyot düzeyine karşın tiroksin hormonunun yapımını engellerler. Tiroksin yapımının engellenmesi tiroidin büyümesi anlamına gelir.

kara lahananın beyaz lahanaya göre vitamin ve mineral bakımından çok daha zengindir.ancak içinde çok farklı etken maddeler bulunmaktadır.
karalahana mineral bakımından zengin olduğundan dolAyı bünyesinde fazla miktarda tuz var demektir. dolayısıyle, karalahan tüketince tansiyon yükselir. yani yüksek tansiyonu olanların dikkatli tüketmesi gerekir.

Karalahananın az bilinen 10 özelliği

Karadeniz mutfağının vazgeçilmezi karalahana, birçok hastalığı önlemede etkili…

İçerdiği vitamin ve mineraller sayesinde karalahana, hastalıkları önlemede etkili ve şifalı bir besin deposu.

Vitamin kaynağı

İçerdiği yoğun C vitamini sayesinde karalahana, bağışıklık sistemini güçlendiriyor. Aynı zamanda hücre yenilenmesini de etkiler ve vücuttan zararlı toksinlerin atılmasına yardımcı olur.

Kilo vermeye yardımcı

Düşük kalorili, bol vitaminli ve yüksek oranda lif içeriyor! İşte ideal bir diyet yemeği… Ancak düşük kalorisi yüzünden tercih edecekseniz, elbette Karadenizlilerin pişirdiği gibi bol yağlı olmamasına dikkat etmeniz gerekecek!

Sağlam kafa, sağlam vücut

İçerdiği yüksek K vitamini sayesinde konsantrasyonu güçlendiren kara lahana, sinir sistemi rahatsızlıklarına, unutkanlığa ve hatta Alzheimer’a karşı bile etkili…

Güzellik mineralleri

Lahananın içeriğindeki mineraller cildin yenilenmesine de yardımcı. Uzmanlar saç, tırnak ve cilt sağlığı için kara lahananın mevsiminde muhakkak tüketilmesini öneriyor.

Toksinlerden arının

İçeriğindeki C vitamini ve sülfür, aynı zamanda lahananın iyi bir antioksidan olmasını da sağlıyor. Artrit, romatizma, gut gibi hastalıklarda özellikle etkili.

Kansere karşı lahana!

Çin’de yapılan bir araştırma, düzenli olarak karalahana tüketen kadınlarda meme kanseri oluşma riskinin azaldığını gösteriyor. Yine içeriğinde bulunan kanser önleyici bileşikler sayesinde karalahananın, düzenli olarak tüketildiğinde tümörlerin büyümesini yavaşlattığı biliniyor.

Kan dolaşımını düzenlemeye yardımcı

Kara lahananın içeriğindeki potasyum, kan dolaşımının düzenlenmesine de yardımcı oluyor. Yüksek tansiyon, baş ağrısı gibi şikayetlere karşı da etkili bir besin olarak tüketilebilir.

Tiroid hastaları, dikkat!

Karalahana, tiroid bezlerinin sağlıklı çalışabilmek için ihtiyaç duyduğu iyodinin absorbe edilmesini engelleyebiliyor. Bu sebeple uzmanlar, tiroid rahatsızlıkları bulunan kişilerin karalahana tüketirken dikkatli olması gerektiği konusunda uyarıyor.

Demir için et yemeye gerek yok!

Bir porsiyon karalahana, bir porsiyon biftek kadar demir içerebiliyor. Bu sebeple kırmızı et tercih etmeyenler veya vejetaryenler için de karalahana, sağlıklı ve lezzetli bir demir deposu olarak tüketilebilir.

Göz sağlığı

İçerdiği beta-karotenler sayesinde göz sağlığını korumaya da yardımcı olan karalahana, katarakt oluşumunu engellemede de başarılı.

KARA LAHANA YİYİN KARALAR BAĞLAMAYIN

Havalar soğudukça yeşillenir sofralar, vücudun ihtiyaçlarına yönelik besinsel öğelerden zengin koyu yeşil yapraklı sebzeler en bereketli çağlarını yaşar. K vitamininin en iyi kaynaklarından, A, C vitaminlerinden zengin, pek çok sağlık faydası ile ön plana çıkan sülfürden zengin kara lahana kış aylarının en lezzetli ve faydalı sebzelerindendir.

Sebzelerin mistik kimyasında, bilim adamlarının keşfedebildiği 100’ün üzerinde glukosinolatlar yer almaktadır. Sülfürden zengin sebze gruplarında yer alan bu nutriyenlerin 10-15 çeşidinin birarada sinerjik etkisinin dahi başta over, kolon, akciğer ve göğüs olmak üzere pek çok kanseri türünü önleyebileceği gözlenmektedir. International Journal of Cancer dergisinde yayınlanan bir çalışma bu listeye çok yakında mesane kanserinin de ekleneceğini bildirmektedir. Teksas Üniversitesinin 697 yeni mesane kanseri teşhisi konmuş hasta ve 708 sağlıklı deneğin karşılaştırdığı çalışmada, diyetlerinde sülfürden zengin sebzeler bulunan grupta %29 daha düşük risk görüldüğü belirtilmiştir. Kara lahanada bulunan sülfürden zengin nutriyenlerin bu etkiyi nasıl gösterebildiği tam olarak anlaşılmamış olsa da, araştırmacılar glukosinolatların karsenojen partikülleri detoksifiye edebilme gücünü artırabildiği görüşü yaygındır. Carcinogenesis dergisinde yayınlanan Rutgers Üniversitesinin yürüttüğü çalışma sonuçlarına göre sülfürofenlerin kolon kanserine karşı yatkınlığı azalttığı gösterilmiştir.

Over kanseri riski ve kara lahana

Glukosinolatlar dışında flavonoidlerden zengin kara lahana over kanserinde de etkilidir. 1984-2002 tarihleri arasında Nurses Health Study tarafından takip edilen 66,940 bayandan diyetlerinde en çok kaemferol bulunanların over kanser riskinin %40 azaldığı gözlenmiştir. Deneklerin diyetlerinde kaemferolden çok zengin olan kara lahana dışında diğer iyi kaynakları soğan, brokoli, pırasa, ıspanak ve yaban mersini de diyetlerinde bolca yer almıştır. Öte yandan turunçgillerde daha sık bulunan luteolinden zengin beslenen bayanlarda da over riski %34 azalmıştır.

Hücresel Temizlenme Yeteneğinin Artması

Son 20 yıldır antioksidanların vücuda zarar veren serbest radikallere karşı koruyucu özelliği üzerinde geniş çalışmalar devam etmektedir. Nutriyenlerin serbest radikallere karşı savaşı, DNA hasarını önleme, hücre membranını koruma kabiliyeti bilinmektedir. Yeni araştırmalar sülfürlü sebzelerin bunlardan biri olan kara lahananın da hücresel temizlenme yeteneğinin artırılmasında etkili olduğu gözlenmektedir.

Sülfürden zengin sebze gruplarındaki nutriyenlerin detoksifiye edici gücü uyum içinde yürüyen bir dans ekibine benzemektedir. Aynı anda senkronize dans hareketleri için müthiş bir paralellik gösteren dans ekibi gibi bu bitkisel nutriyenler de enzimatik reaksiyonları müthiş bir uyum içinde organize ederek vücudun kendini temizleme gücünü artırabilmektedir. Böylece karsinojenlerin savaşı kazanma riski düşürülmektedir.

Seattle’daki Fred Hutchinson Kanser Araştırma merkezinde, 1,200 erkek üzerinde yapılan çalışmada haftada 28 porsiyon sebze yiyenlerin prostate kanseri riskinin %35 azaldığı, öte yandan haftada 3 veya daha fazla sülfürden zengin sebze tüketenlerin prostate kanseri riskinin %44 azaldığı gözlenmektedir.

Netherlands Diyet ve Kanser Kohort Çalışmasında 6 yıl süre ile 100,000’i aşkın kişiden toplanan bilgilere göre sebze tüketimi yüksek olanların kolorektal kanser risklerinin %25 azaldığı öte yandan aynı oranlarda sülfürlü sebzelerden tüketenlerin riskinin %49 azaldığı tespit edilmiştir.

Singapurdaki Çinli kadınlar üzerinde yapılan çalışmada, hava kirliliğinin sigara içmeyen bireylerin akciğer sağlığı üzerine etkileri incelenmiş. Sülfürlü sebzeleri tüketenlerin akciğer kanseri riskini %30 azaltabildiği bildirilmiştir. Sigara içenlerde ise bu riskinin %69’lara varan müthiş değerlerde azalabileceği bildirilmiştir.

Provitamin A içeriği ile karnesine yıldızlı bir A hak etmiştir

Yoğun beta karoten içeriği ile A vitamini için iyi bir kaynak olarak gösterilen kara lahana hücreleri oksijen hasarına ve kansere karşı koruma, görüş yeteneğini artırıp katarakt gelişimini azaltma özellikleri taşıyabilmektedir. Avustralyalı 176 erkek üzerinde yapılan bir çalışma sonucuna göre ise düzenli tüketiminin cilt kanseri gelişme riskini azaltabildiği bildirilmiştir.

Süper C vitamini kaynağıdır

Kara lahananın pişmiş 1 kasesinin ortalama günlük C vitamini ihtiyacının %88,8’ini karşılaması çok iyi bir kaynak olduğunun göstergesidir. C vitaminin yüksek antioksidan kapasitesi ve bağışıklık sistemi üzerine gücü tartışmasız kabul edilmektedir.

Mangandan zengindir bu sayede enerji üretimi ve antioksidan kapasitesi yüksektir

1 kase kara lahana günlük mangan ihtiyacınızın %27’sini karşılayabilmektedir. Protein ve karbonhidrat döngülerinde işlev alan mangan dolaylı olarak enerji üretiminde rol alır. Süperoksit dismutaz isimli çok önemli antioksidan enzimin bir parçasıdır ve serbest radikallere karşı koruyucu görevi desteklemektedir.

İyi bir lif kaynağı

1 kase kara lahananın ortalama günlük lif ihtiyacının %10,4’ünü karşılayabileceği gösterilmiştir. Bu doygunluk hissinin sağlanması, kan şekerinin dengelenmesine yardımcı olabileceği gibi kolesterolün düşürülmesinde de etkendir. Öte yandan kanserojen maddelerinde kolondan atılmasına yardımcıdır.

E Vitamininden zengin yeşil yapraklı sebzeler mental fonksiyonların kaybını önleyebilir

Yaşa bağlı mental fonksiyonlarda azalmalar gözlenebilmektedir. Bu süreci yavaşlatabilmek adına doğru beslenme ve besinlerin fonksiyonelliğinden faydalanabilmek çok önemlidir. Chicago Health and Aging Project (CHAP) çalışmasına göre günde 3 porsiyon yeşil yapraklı, sarı renkli veya sülfürden zengin sebzelerin diyete eklenmesi bu süreci %40 oranında düşürebilmektedir.

Yapılan farklı bir deneyde meyvelerin etkileri incelenmiş ve pozitif korelasyon bulunamamış buradan yola çıkarak E vitamini içeren sebzelere odaklanılmıştır. Hipoteze göre E vitamininden zengin ve az miktarda yağ eklenerek yenen sebzelerin etkilerine odaklanışmıştır.

Yazının içeriğinde yer alan çalışmalarda verilen sonuçlar, yüzdeler ne olursa olsun sebze ve meyveler içeriklerinde bulundurdukları yararlı bileşenlerle sağlık faydaları vermektedir. Kişisel ihtiyaçlarımız birbirinden farklı olabilir önemli olan her gün çok çeşitli beslenmektir, bir uzman kontrolünde metabolizmanıza uygun seçimler yapmalısınız. Farklı ülke ve üniversitelerde yapılan çalışma sonuçlarını rehber almalı ancak sonuçlar mercek altına alınmalıdır, kesin sonuçlar için bu umut verici verilerin desteklenmesi gerekmektedir.

Son olarak, alınan besinlerden maksimum fayda sağlamak için tüketeceğiniz sülfürlü sebzelerin organik yetişmiş olması ve doğru pişirilme teknikleri ile hazırlanması çok önemlidir. Hergün mutlaka sülfürlü bir sebze tüketmeniz sağlığınız adına iyi krediler vereceği gibi, mevsime uygun sebzelerden faydalanarak sofralarınız da şenlenecektir. Pratik ve leziz iki tarifle hemen yarın kara lahananızın tadına varmanız dileğiyle.

* * * * *

Karalahana ihmal ettiğimiz sebzeler arasında yer alıyor. Karalahana besin değeri açısından oldukça zengin bir sebze. Karalahana maruldan daha fazla C vitamini ve kalsiyum içeriyor.

Salata hazırlarken marulun bir kısmını karalahana ile değiştirerek bol miktarda kalsiyum ve C vitamini yiyebilirsiniz. Karalahana yüksek miktarda antioksidan içerir. İçerdiği antioksidanlarla kanser oluşumunu önler ve bağışıklık sisteminizi güçlendirir. Karalahana ayrıca karaciğerin daha etkin çalışmasını sağlayarak toskinlerin atılmasını hızlandırıryor.

Karalahana göz sağlığınızı da korur. Bol miktarda lutein ve zeaksantin içeren karalahana ile göz rahatsızlıklarından korunabilirsiniz.Karalahana ayrıca harika bir diyet yemeğidir. 1 kap karalahanada yalnızca 36 kalori vardır. Bu yüzden karalahanayla yapcağınız az yağlı ve etsiz yemekleri diyet yaparken gönül rahatlığı ile yiyebilirsiniz. Karalahana lif (posa) bakımından da zengindir. 1 kap karalahanada 90 mg lif bulunur. Karalahanadaki bol lif sizi daha uzun süre tok tutar, bağırsaklarınızı çalıştırır.

KARA LAHANA: (brassica oleracea) : Turpgiller familyasından iri ve kalın yapraklı bir bitkidir. En çok yetiştirileni baş lahanadır. Yurdumuzun bütün bölgelerinde yetişir. Başlıca çeşitleri: Kemer lahanası, Batman lahanası, köse lahanası, Brüksel lahanası ve kara lahana.
Lahana C vitamini bakkımından zengindir. Yapısında kükürt bulunur. Çiğ olarak yemek veya sıkarak suyunu içmek daha faydalıdır.

Faydası : Kansızlığı giderir. İdrar söktürür. Vücutta biriken zehirli maddelerin atılmasını sağlar. Mide ve bağırsak yaralarını yumuşatır. Kabızlığı giderir. Kandaki şeker miktarını düşürür. Vücudu hastalıklara ve kansere karşı korur. Göğüs ucu çatlaklarını giderir. Sarılık ve safra kesesi hastalıkları için iyidir. Astımda faydalıdır. Romatizma, siyatik, lumbago ve Apsede yararlıdır. Ses kısıklığını giderir. İştah açar. Guatr olanlar yememelidir.



Kara Lahana: İri ve kalın yapraklı bir bitki olan Kara lahana, C vitamini açısından zengindir. Ayrıca, A, B, E vitaminleri ile kalsiyum, potasyum, kükürt, magnezyum, bakır ve demir minerallerini bol miktarda içerir.
Kara Lahananın Faydaları: Çok besleyici bir sebze olan kara lahana, cilt, diş ve kemik dokularının sağlamlığını arttırır. Vücuttaki zehirli maddelerin uzaklaştırılmasını sağlar. İştah açar. İdrar söktürür ve kabızlığı giderir. Kansızlıkta faydalıdır. Özellikle taze kara lahana suyu mide ve bağırsak ülserine iyi gelir, bağırsak kurtlarını düşürmeye yardımcı olur ve bağırsak iltihaplarına karşı koruyucudur. Vücüdun direncini arttırır ve zararlı bakterileri öldürür. Kansere karşı çok iyi bir koruyucudur. Kandaki şeker oranını düşürür. Astım, romatizma, siyatik, sarılık ve safra kesesi hastalıklarında faydalıdır. Ses kısıklığını giderir. Göğüs ucunda oluşan çatlakları gidermeye yardımcı olur.
Kara Lahana nasıl kullanılır? Çoğunlukla yemeği yapılarak kullanılır. Ayrıca, sıkılarak suyu çıkarılıp içilebilir. Kara Lahana Guatr rahatsızlığı olanlara tavsiye edilmez.



KARA LAHANA VE FAYDALARI
Anasayfaya Dön
Tüm Alternatif Tıp Haberleri
Karakter Boyutu

Kara lahana turpgillerden geniş ve kalınca kat kat yaprakları olan, kış sebzesi olarak yetiştirilen ve yaprakları koyu yeşil olan bir lahana çeşididir. Doğu Karadeniz halkının temel besin maddesidir. Yaz kış yenilen bu sebzenin adı eski Yunanca lahana “yenilebilen sebze” kelimesinden gelmekte bölgede pancar, kelem, pezük, lu (Lazca), şaviphali (Gürcüce)[2] olarak adlandırılmaktadır.

Kara Lahananın Faydaları:
Çok besleyici bir sebze olan kara lahana, cilt, diş ve kemik dokularının sağlamlığını arttırır. Vücuttaki zehirli maddelerin uzaklaştırılmasını sağlar. İştah açar. İdrar söktürür ve kabızlığı giderir. Kansızlıkta faydalıdır. Özellikle taze kara lahana suyu mide ve bağırsak ülserine iyi gelir, bağırsak kurtlarını düşürmeye yardımcı olur ve bağırsak iltihaplarına karşı koruyucudur. Vücüdun direncini arttırır ve zararlı bakterileri öldürür. Kansere karşı çok iyi bir koruyucudur. Kandaki şeker oranını düşürür. Astım, romatizma, siyatik, sarılık ve safra kesesi hastalıklarında faydalıdır. Ses kısıklığını giderir. Göğüs ucunda oluşan çatlakları gidermeye yardımcı olur.

Kara Lahana nasıl kullanılır?

Çoğunlukla yemeği yapılarak kullanılır. Ayrıca, sıkılarak suyu çıkarılıp içilebilir. Kara Lahana Guatr rahatsızlığı olanlara tavsiye edilmez.

Kara Lahana İçeriği;

100 gram taze kara lahanada ortalama şunları içerir:

Enerji değeri 167 kJ
Karbonhidrat 4 gram
Protein 4 gram
Yağ 0,9 gram
C Vitamini 100 mg
B1 Vitamini 0,02 mg
B2 Vitamini 0,20 mg
Karoten 5,3 mg
Kalsiyum 200 mg
Demir 1,0 mg

karalahananın içinde bulunan kükürt sebebiyle kokusunun kötü olduğunu ama içerdiği “c vitamini” sayesinde kansızlığa,toksin atmaya mide ve bağırsak ta oluşan yaraların iyileşmesinde destek olduğuna,kandaki şekeri düşürdüğüne,kabızlığa iyi geldiğine,İçerdiği Antioksidanla da kansere karşı koruyucu olduğuna,göğüs ucu çatlaklarına iyi geldiğine değindi.

karalahana ve kırmızı lahana yetiştiriciliği

KARALAHANA VE KIRMIZI LAHANA YETİŞTİRİCİLİĞİ

ara lahana yetistiriciligi - kirmizi lahana yetistiriciligi - lahana nasil yetisir Konu özet: alabas nasil yenir, kara lahana yetistiriciligi, kirmizi lahana yetistiriciligi, lahana ekimi, lahana nasil yetistirilir, lahana nedir, lahana yetistiriciligi, lahana yetistirme.

LAHANA YETİŞTİRİCİLİĞİ

Toprak isteği: Toprak istekleri bakımından seçici değildir. Ancak toprağın su tutma kapasitesi iyi olmalıdır. pH’sı 6-6,5 olan, organik maddece zengin tınlı-killi topraklarda başarılı sonuç alınır. Özellikle asitli topraklarda yetiştiricilik yapmaktan kaçınılmalıdır. Lahana bitkileri üst üste aynı toprakta yetiştirilmemelidir. Mutlaka münavebe yapılmalıdır.

Toprak hazırlığı-gübreleme: Dikimden en az 3 ay önce 2-4 ton/da çiftlik gübresi verildikten sonra sonbaharda derin bir toprak sürümü yapılmalıdır. Başarılı bir yetiştiricilik için dekara 15-16 N, 8-10 kg P ve 12-16 kg K verilmelidir.

Dikim: Fidelikler temiz olmalı, hastalık, zararlı ve yabancı ot tohumları bulunmamalıdır. Fideliklere m²’den 600-700 fide alınacak şekilde 2-3 gr/m² tohum ekilmelidir. Bundan daha sık ekilmesiyle uzun boylu ve cılız fideler, seyrek ekilmesiyle eğri gövdeli ve yana doğru yatmış kalitesiz fideler elde edilir. 1 dekar alan için 8-12 gr arasında lahana tohumu kullanılır. Bunun için 4-5 m² fide yetiştirme alanı yeterlidir.

İlimizde tohum ekim tarihi Temmuz ayı içinde olmakla beraber nispeten yüksek kesimlerde Haziran ayında gerçekleşir. Yetiştirme kaplarına ekilen tohumlar 4-5 hafta sonra 5-6 yaprak oluşturduğunda ya direkt hazırlanan araziye ya da çeşide ve baş bağlamaya göre 70-100 cm sıra arası ve 40-60 cm sıra üzeri mesafelerde, 20-30 cm derinliğinde açılacak masuralara şaşırtılır.

Bakım İşleri: Yapılacak toprak tahliline göre çiftlik gübresinin tamamı, potaslı ve azotlu gübrelerin yarısı son toprak işlemesinde, potaslı gübrenin geri kalanı lahanada baş sarma döneminde, azotun geri kalanı ise son çapada verilir.

Yetiştirilme yerlerine dikilen lahana bitkilerinin gelişme ve büyümesi istenilen düzeyde değil ise bitkiler çapa yapılacak büyüklüğü gelinceye kadar sulama yapılır.

Toprak yapısı ve sulama durumuna göre 1-2 kez ya da her sulamadan sonra kaymak tabakası kırılsın diye çapalama yapılır. İlk çapa bitkiler 10-15 cm boylandığında, ikinci çapa ise yapraklar 30-35 cm lik çap kazanınca yapılır.

Lahana suyu seven bir sebzedir. İlk sulama bitki kökü çevresinde çatlak meydana gelmeye başladığında yapılır. Bu nedenle toprak yapısı, yağış durumu, bitkinin gelişme durumuna göre düzenli sulama yapılır. Yağışsız, çok kurak ve rutubetsiz yörelerde yetiştirilen lahanaların verimi ve kalitesi düşmektedir.

Mücadelesi: Yaprak bitleri ve lahana kelebeğine karşı koruyucu ilaçlama yapılmalıdır. Eğer mücadele yapılmazsa lahana kelebeği yaprakların pazar değerinin düşmesine; yaprak bitleri ise lahanalarda baş oluşumunu engeller.

Hasat: Lahanada hasadı; çeşit iriliği, erkencilik ve pazar şartları etkiler. Dikimden 4-6 ay sonra hasada gelir. Hasat olgunluğuna gelen başlar toprak seviyesinden bir bıçak yardımıyla kesilir, bozuk yapraklar temizlenir ve satışa sunulur. Dekardan 2-8 ton verim alınır.

Lahana
Lahana bugün hem Türkiye'de, hem de dünyanın öbür ülkelerinde en çok yenen sebzelerden biridir. Bu bitki çok eskiçağlar*da, Avrupa'nın güneybatı kesimlerinde ken*diliğinden yetişen yabani lahanadan (Brassica oleracea) türetilmiştir. Aslında yabani lahana, yalnızca lahananın değil gene sebze olarak yararlanılan başka pek çok tarım bitkisinin de atasıdır. Bunların başında Brüksel lahanası, kara lahana, alabaş lahana, karnabahar ve brokkoli gelir.Turpgiller (Brassicaceae) familyasında yer alan yabani lahana yaklaşık 60 santimetreye kadar boy atabilen, açık sarı çiçekli, sert saplı ve geniş yapraklı bir bitkidir. Oysa bundan geliştirilen tarım bitkileri birbirinden çok değişik ve farklı özelliklere sahiptir. Nitekim bu farklılık bitkilerin sebze olarak yenen bölümlerinde de ortaya çıkar. Örneğin, laha*nanın ve Brüksel lahanasının üst üste binişe*rek sık bir baş oluşturan, kara lahananın ise baş oluşturmayıp, seyrek demetler halinde bulunan yaprakları yenir. Buna karşılık kar*nabahar, bitkinin etlenerek kalınlaşmış çiçek*leridir. Brokkoli denen sebze ise karnabahar gibi çiçekleri yenen bir çeşittir. Alabaş lahana ise öbürlerinden farklı olarak yaprak ya da çiçekleri için değil gövde*sinin alt bölümüne doğru geliştirdiği, şalgam benzeri yumruları için dikilir.

Lahananın yaprakları yukarı doğru büyüyemeyen bir gövdenin ucundaki sürgün ya da tomurcuğun etrafında üst üste kapanarak gelişir. Yapraklar bir yandan besin depolayıp etlendikleri için lahana genellikle yuvarlak biçimli sıkı bir baş halini alır. İşte bu yüzden lahanaya "baş lahana" da denmektedir. Laha*nanın başlıca kırmızı ve beyaz olmak üzere iki tipi vardır. Damarları oldukça kalın, yaprak katları ise çok sıkışık olan kırmızı lahananın yalnızca salata ve turşu yapılarak değerlen*dirilmesine karşılık, beyaz lahana en çok pişirilerek yenir, ayrıca turşusu da yapılır. Lahananın bileşiminde C vitamini, protein ve karbonhidratların yanı sıra kalsiyum, fos*for ve potasyum gibi bazı mineraller de bulunur.

Bir kış sebzesi olan lahana, serin iklimli ve iyi akaçlanmış verimli topraklarda kolaylıkla yetişir; dona karşı oldukça dayanıklıdır. To*humdan çoğaltılan bir bitki olduğu için önce özel hazırlanmış fide yataklarında fideler üre*tilir, daha sonra bu fideler asıl yerlerine aktarılır. Ürün gelişimini tamamlayıp, sıkı başlar oluşturduğunda hasat edilir. Lahanalar en çok lahana sineği, lahana böceği ve tırtıl gibi bazı zararlılardan etkilenir. Lahana Tür*kiye'nin bütün bölgelerinde yetiştirilir. Yıllık üretim ortalama 500 bin ton dolayındadır. Türkiye'de pek az yetiştirilen Brüksel laha*nası öteki çeşitlerden farklı olarak 60-90 cm arasında boylanabilen uzun ve dik gövdeli bir bitkidir. Gövdenin tepesinde toplanan yapraklar aşağıya doğru yerini gövde boyunca dizilmiş iri birer ceviz büyüklüğündeki laha*nacıklara bırakır. Tek bir bitki üzerinde 30-40 başçık bulunabilir.